Do dziś wielu ludzi postrzega alkoholizm w kategoriach moralnych, dla wielu jest dowodem słabego charakteru. W rzeczywistości alkoholizm jest chorobą – ma swój numer statystyczny oraz definicję.
Na przełomie lat naukowcy i lekarze podejmowali wiele prób klasyfikacji, opisania i wyjaśnienia mechanizmu uzależnienia od alkoholu.
W 1804 roku alkoholizm jako chorobę sklasyfikował po raz pierwszy angielski lekarz – Thomas Trotter. W dziele pt. „O pijaństwie i jego skutkach w organizmie ludzkim” opisał uzależnienie od alkoholu jako chorobę „wywołaną przez odległą przyczynę, powodującą takie czynności i ruchy w żywym organizmie, które zakłócają czynności zdrowotne”.
W 1942 roku węgierski specjalista Elvin Morton Jellinek w swojej książce pt. „Zależność alkoholowa i przewlekły alkoholizm” dokładnie opisał tą chorobę. Stwierdził, że „alkoholizm przewlekły to każde używanie napojów alkoholowych, które powoduje szkodę dla osoby pijącej, społeczeństwa lub obojga”. Jellinek wyodrębnił też czynniki sprzyjające rozwojowi aloholizmu: podatość biologiczną, warunki psychologiczne oraz warunki społeczne.
OBECNIE ALKOHOLIZM NAZYWANY JEST „CHOROBĄ XXI WIEKU”.
Alkoholizm spełnia poniższe kryteria choroby:
zaburza stan równowagi pomiędzy zdrowiem a patologią
charakteryzuje się swoistą etiologią (czyli posiada określony zbiór przyczyn rozwoju uzależnienia)
wśród przyczyn zmian patologicznych występuje czynnik fizyczny
Choroba alkoholowa ma swój koniec: jest to albo śmierć, albo zaprzestanie picia.
ALKOHOLIZM TO CHOROBA ŚMIERTELNA.
Człowiek chory na chorobę alkoholową – czyli alkoholik jest chory śmiertelnie. Jest to także choroba chroniczną, postępującą, pierwotną (powoduje inne choroby, które często w ostateczności są przyczyną zgonu), a ponieważ jest chorobą przewlekłą, ma ona charakter nawrotowy.
Alkoholizm to choroba, która w sposób podstępny zaczyna się i rozwija najczęściej bez wiedzy chorego. Może doprowadzić do przedwczesnej śmierci.
OBJAWY CHOROBY ALKOHOLOWEJ:
poczucie łaknienia alkoholu – wewnętrzne uczucie głodu alkoholowego, przeświadczenie że bez alkoholu nie wytrzyma się długo,
utrata kontroli nad piciem – po rozpoczęciu picia często łamanie wcześniej założonej ilości, picie często do nieprzytomności
objawy abstynencyjne – przerwa w piciu wywołuje miedzy innymi lęk, drżenie mięśni, poty, torsje, zaburzenia świadomości i majaczenia, ataki padaczki; osoba uzależniona za pomocą alkoholu próbuje się „wyleczyć” z tego stanu
zmiana tolerancji na alkohol – wieksza lub mniejsza tolerancja na alkohol niz wcześniej
koncentracja życia wokół picia – alkohol staje sie najważniejszą wartością w życiu chorego
zaburzenia pamięci i świadomości – coraz częściej pojawiające się luki w pamięci, coraz więcej rzeczy dzieje się poza świadomością chorego
nawroty do picia po próbach utrzymania okresowej abstynencji – człowiek dostrzega, że picie wymyka się spod jego kontroli i próbuje udowodnić, że potrafi nad tym zapanować- bez powodzenia
FAZY UZALEŻNIENIA OD ALKOHOLU WG R. TABUSA:
stopień pierwszy – picie towarzystkie przy sprzyjającej temu okazji
stopień drugi – picie nadmierne, luki w pamięci lub utrata świadomości na czas spożywania alkoholu
stopień trzeci – pojawia się głod alkoholowy, sytuacje, kiedy chory musi się napić;
stopień czwarty – utrata kontroli nad ilością spozywanego alkoholu, łamanie wcześniejszych założeń, często picie do nieprzytomności, podczas gdy miał to być jeden kieliszek wódki.
stopień piąty – szukanie usprawiedliwienia, argumentów do picia
stopień szósty – stosowanie alkoholu w celu poprawienia dolegliwości związanych z kacem, tzw. klinowanie
stopień siódmy – picie w samotności, człowiek zdrowy pije najchętniej w towarzystwie, a nigdy w samotności;
stopień ósmy – awanturnictwo; na tym etapie system nerwowy jest w takim stanie, że człowiek przestaje panować nad swoimi emocjami, niejednokrotnie dochodzi do aktów przemocy;
stopień dziewiąty – konieczność picia za wszelką cenę, co wynika z stanu fizycznego i psychicznego organizmu
stopień dziesiąty – permamentny kac moralny, pogarda do samego siebie, nawet obrzydzenie
stopień jedenasty – coraz częstsze napady lęku, które w końcu towarzyszą choremu przez cały czas
stopień dwunasty – wszystkie usprawiedliwienia picia alkoholu okazują się niezadowalające, przestają działać jakiekolwiek hamulce w piciu, brak potrzeby tłumaczenia takiego stanu rzeczy przed sobą czy innymi
stopień trzynasty- ostateczne rozstrzygnięcie losu alkoholika; albo śmierc, albo podjęcie leczenia w ośrodku leczenia choroby alkoholowej.
Jak leczyć alkoholizm ? Osoba chora na alkoholizm nie poradzi sobie sama. Konieczne jest podjęcie leczenia w wykwalifikowanym ośrodku leczenia alkoholizmu
Alkoholu nadużywa coraz więcej młodych, dobrze wykształconych ludzi, których wizerunek kłóci się ze stereotypem alkoholika. Picie alkoholu w sytuacjach na przykład towarzyskich uważają za normalne, za element luzackiego i „światowego” stylu życia. Raczej nie przyszłoby im do głowy, że takie picie może mieć coś wspólnego z nałogiem. A tymczasem uzależnienie od alkoholu jest bardzo demokratyczne i może dotknąć każdego. Nie ma znaczenia wykształcenie, status, wiek, płeć.
Alkoholizm upośledza człowieka w każdy możliwy sposób – fizycznie i psychicznie, zaburza relacje społeczne i rodzinne. Jest podstępne – rozwija się niezauważenie. Jak długo? U jednego może to trwać kilka lat, u innego kilka miesięcy. Dzieje się tak, ponieważ przyczyny powstawania uzależnienia od alkoholu są tak liczne, różnorodne i skomplikowane, że nie poddają się żadnym schematom. Na dodatek nie są jeszcze do końca poznane.
Alkoholizm został uznany za chorobę dopiero w II połowie XX w. Usystematyzowana klasyfikacja choroby alkoholowej pojawiła się w VIII Rewizji Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób, Urazów i Przyczyn Zgonów opracowanej przez Światową Organizację Zdrowia. Dziś obowiązuje X Rewizja, która w pewnym stopniu zredefiniowała kryteria diagnostyczne uzależnienia od alkoholu z poprzednich dokumentów.
– Uzależnienie od alkoholu określone jest jako zespół objawów somatycznych, behawioralnych i poznawczych, w których picie alkoholu jest priorytetowe w stosunku do innych wcześniej ważniejszych spraw